E-ticaret, birbirinden merdane olan yiğitlerin çıktığı bir meydan. Yani bu meydan boş değil ve elinizi kolunuzu sallayarak girerseniz, çok geçmeden sırtınız yere gelir. Bu yüzden hangi güreşçinin ne kadar yağlı olduğunu öğrenmeniz, yani rakiplerinizi analiz etmeniz gerekiyor. Rakip analizinin taşıdığı önemi elbette biliyorsunuzdur. Fakat bunu en doğru şekilde nasıl yaparsınız ve rakip analizi yaptığında ne öğrenirsiniz? Merak etmeyin, sizi bu zorlu görevde yalnız bırakmayacağız. Gelin, bu soruların cevaplarına birlikte bakalım.
Buna Bakmamız Lazım: Rakip Analizi Nedir?
Rakip analizi, güçlü stratejiler oluşturmak amacıyla aynı veya ilgili sektörlerde hizmet veren rakip firmaları ürün, tanıtım, pazarlama ve fiyatlandırma gibi konular bazında incelemektir.
Kısa bir tanımla temelimizi attığımıza göre kat çıkmaya başlayabiliriz. Mesela bu tanımda bahsi geçen rakipler kim?
Tek Rakibiniz Kendiniz Değilsiniz: Rakipler Nasıl Bulunur?
Sektörünüzü tanıyorsanız başlıca rakiplerinizi zaten biliyorsunuzdur. Ama sektörde yeniyseniz veya pazara hızlı giriş yaparak yükselişe geçen enerjik rakipleriniz olabileceğiniz düşünüyorsanız kolları sıvamanız lazım.
Rakip bulmanın hem en ilkel hem de en modern yöntemi üstat Google’a danışmaktır. Faaliyet alanınızdaki popüler anahtar kelimeler üzerinden yapacağınız aramalar, size birkaç tane rakip verebilir. Ayrıca Google araştırmanızda kimin organik, kimin reklam konusunda iyi çalıştığını da kolayca görebilirsiniz. Böylece rakip ararken bile rakip analizi yapmış olursunuz.
Bunun yanında e-ticaret siteleri ve online pazar yerlerine de şöyle bir göz atabilirsiniz. Ürün sattığınız kategorilerin çok satanları radarınızda olsun. Sosyal medyayı da başka bir kaynak olarak kullanabilirsiniz. Ek olarak, Similarweb gibi araçlardan faydalanmayı da ihmal etmeyin.
Gözlüklerinizi Takın: Rakiplerin Sayfalarını Nasıl Analiz Edersiniz?
Yakın, uzak, okuma veya güneş gözlüğü, hangisine ihtiyacınız varsa takın ve gözünüzü dört açın. Çünkü “Rakip analizi nasıl yapılır?”, ona bakacağız. Tabii buraya bakmadan önce analiz edeceğiniz en az bir adet rakip seçmiş olduğunuzu varsayıyoruz. Şimdi o rakibin üzerine biraz gidelim bakalım.
Markayı İnceleyerek Başlayın
Rakibinizi analiz etmeden önce hakkında kurumsal bilgiler edinmenizde fayda var. Bunun için de marka kimliği hakkında araştırma yapabilirsiniz. Analiz edeceğiniz rakibin logosuna, marka renklerine, hitap diline, sloganlarına ve büründüğü karaktere iyi bakmalısınız. Karşınızda kim olduğunu bilmeniz için bu adım önemli. Özellikle markanızı yeni oluşturuyorsanız özgünlük açısından da faydalı olabilecek bir araştırma.
Sayfaların Organik Trafiklerine Bakın
Rakibiniz bazı sayfalarına trafik çekmeyi başarmış olabilir. Size düşen görev, bunu nasıl başardığını öğrenmek. Reklam ve benzeri yollarda edinilmiş trafiği bir kenara bırakıp rakibinizin organik trafiğini ölçmelisiniz. Bu aşamada Similarweb, Ahrefs, SEMrush gibi çeşitli araçlardan faydalanarak sayfa bazlı organik trafik ölçümü yapabilirsiniz.
SEO Stratejilerini İnceleyin
SEO, rekabet ortamında rakiplerin önüne geçmek için binilebilecek en hızlı ve en yüksek beygirli araçlardan biridir. Dolayısıyla en önde giden rakiplerin analizinde SEO stratejilerine dikkat etmelisiniz. Rakibinizin anahtar kelimelerini, yönlendirmelerini, backlinklerini ve SEO konusundaki diğer etki alanlarını detaylıca araştırmalısınız. Böylece bir önceki adımda keşfettiğiniz organik trafiği yüksek sayfaların başarı anahtarını da bulabilirsiniz.
Fiyatlandırma Politikalarına Dikkat Edin
Her ürünün ve pazarın kendi ekosistemi içerisinde bir piyasası vardır. Bu piyasa, satacağınız ürünlerin ne kadar edeceğini belirler. Piyasanın altı zarar ettirirken üstü satışları azaltabilir. Ortalamayı tutturabilmek için rakibinizin fiyatlandırma politikalarına bakmanız gerekiyor. Fiyatları incelerken, talep edilen ücretin içine nelerin dahil olduğuna da dikkat etmelisiniz.
Ayrıca ek ücretlerin bulunduğu bir hizmeti sunarken fiyat detayı verip vermediklerini kontrol etmenizde de fayda var. Bu kontrol size, onların sunmadığı avantajları ve şeffaflığı sunabilmeniz için fırsat yaratacak bilgiler sağlar.
Promosyon Sayfalarına Göz Atın
Alışveriş yaparken indirim avcısına dönüşüyor musunuz, bilemiyoruz ama rakip analizinde dönüşseniz iyi olur. Rakibiniz kampanya ve promosyon sayfalarına ulaşıp bu sayfaları da incelemelisiniz. Hangi ürün gruplarında, hangi dönemlerde, ne tür promosyon sundukları hakkında bilgi sahibi olmalısınız.
Ayrıca bu sayfaların trafiğini, odak anahtar kelimelerini, linklerini ve yönlendirdikleri ürünleri de analiz etmelisiniz. Yani promosyon sayfalarına sadece bir indirim avcısı olarak değil, analist üniformasını giymiş bir rakip olarak da bakmalısınız.
Sosyal Medya Sayfalarını Takip Edin
Stalk sadece eski sevgililer ve dedikodu için yapılmaz. Size en faydalı stalk amacından bahsediyoruz. Gözünüze kestirdiğiniz rakiplerinizi sosyal medyadan takip edin, analizinizi çok daha kolay yapın. Rakibinizin sosyal medya dilini, potansiyel müşteri olan takipçilerle kurduğu iletişimi ve sosyal medya reklam çalışmalarını incelemelisiniz. Pazarlama konusunda çok bereketli topraklara sahip olan sosyal medya için uygulayacağınız stratejiyi, rakiplerinizin oralardaki etkisine bağlı olarak belirlemelisiniz.
Müşteri Olarak Deneyimleyin
Geldik işin en heyecanlı, en gizemli ve en eğlenceli bölümüne. Giyinin, kuşanın, müşteri oluyorsunuz! Çünkü e-ticarette rakip analizini en iyi müşteriler yapar. Kendinizden biliyorsunuzdur, bir ürün alacağınızda karşılaştırma sitelerini mutlaka ziyaret edersiniz. Bu yetmez, tek tek siteleri, markaları ve ürünleri de karşılaştırırsınız. İşte şimdi bu çabanızın meyvelerini yeme zamanınız geldi.
Rakibinizden alışveriş yapmaya eliniz gitmiyor olabilir ama alışverişle ilgili tüm süreçleri denemenin en mantıklı yolu bu. Rakibinizin müşterisi olarak sitesine üye olun, alışveriş yapın ve tüm süreçleri en ince ayrıntısına kadar inceleyin. Rakibinizin müşterilerine neler sunduğunu, nasıl bir deneyim yaşattığını ve bu süreçteki artılarını/eksilerini bu yolla rahatlıkla analiz edebilirsiniz.
Bunları Biliyor Muydunuz: Rakip Analizinden Neler Öğrenilir?
Rakip analizini sadece fiyat karşılaştırması yapmak için kullanıyorsanız rakiplerinizin rakibi olamazsınız. Yüzeysel bir rakip analizinde en sık bakılan nokta, aynı ürünün aşağı mahallede kaça satıldığıdır. Fakat bu ne rakip hakkında ne de pazar hakkında yeterli bilgi verir. Nitelikli ve verimli bir rakip araştırması sonucunda ise aşağı mahallede bulunan dükkânın mutfağında pişen yemekten bile haberiniz olur.
Verdiğimiz taktiklerle rakip analizi yaptığınızda, berrak zihninizi dolduracak bilgilerden bazıları şunlardır:
- Pazardaki hedef kitleyi oluşturan müşteri profilleri
- Potansiyeli yüksek yerel ve küresel pazarlar
- Ürün yelpazesindeki ürünler ve zaman içindeki değişimleri
- Rakiplerinizin pazarlama kampanyalarında odaklandığı kategoriler ve ürün grupları
- Küresel pazarlarda yürütülecek kampanyalar için yaygın diller
- Rakiplerinizin en faydalı ve en etkisiz site içerikleri
- Rakiplerinizin en iyi ürünleri ve hizmetleri
- Rakipleriniz tarafından yelpazeye eklenen yeni ürünler
- Kitle hedefleme çalışmalarındaki değişiklikler
- Kampanya ve promosyon trendleri
- Fiyatlandırmadaki dönemsel değişiklikler
- Pazarlama çalışmalarında kullanılan trafik kaynakları
- Rakiplerinizin sitelerinde ne kadar trafik oluşturdukları
- Ürün ve hizmet kalitesinin seviyesi
- Rakiplerinizin olası müşteri sayısı
Öğrendiklerimiz Günlük Hayatta Ne İşimize Yarayacak?
Bir lise öğrencisinin ağzından çıkmış gibi görünen bu soru aslında çok da yanlış değil. Çünkü rakip analizinden elde ettiğiniz bilgilerin nasıl işinize yarayacağını da bilmelisiniz. Tabii günlük hayatta pek işinize yaramaz bu bilgiler. Zaten amaç da günlük hayatta değil, e-ticaret pazarında rakiplerin önüne geçmek.
Rakip analizinden öğrendikleriniz, e-ticarete giriş yaparken veya yeni bir marka oluştururken izleyeceğiniz yolu çizmenize katkı sağlar. Çünkü satış yapmaya başladığınızda nelerle karşılaşabileceğinizi önceden biliyor olursunuz. Ayrıca başarılı rakiplerinizin etkili yöntemlerine kendi yorumunuzu katarak siz de etkili stratejiler oluşturabilirsiniz.
Hangi ürünün ne kadar satış potansiyeli var, hangi kampanyalar müşterilerde karşılık buluyor, faydalı site içeriği nasıl oluşturulur, fiyat aralıkları hangi seviyelerde seyrediyor gibi birçok soru işaretine rakip analizinden öğrendiklerinizle cevap verebilirsiniz.
Daha kısa özetleyelim: öğrendikleriniz, rakibinizin zayıf ve güçlü yanlarını tespit etmenizi sağlar. Ne zaman durup ne zaman hareket edeceğinize bu sayede karar verirsiniz. Böylece sırtınız çim, göğsünüz gök görmeden dik bir şekilde yolunuza devam edebilir, e-ticaret meydanının altın kemerli şampiyonları arasına girebilirsiniz!